Decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o wyłączeniu Cię z ubezpieczeń społecznych z powodu uznania umowy o pracę za pozorną to jeden z najpoważniejszych zarzutów, z jakim możesz się zmierzyć. ZUS twierdzi, że umowa została zawarta tylko dla formalności, często w celu uzyskania wysokiego świadczenia (np. zasiłku macierzyńskiego czy chorobowego). Konsekwencje są natychmiastowe: żądanie zwrotu pobranych zasiłków wraz z odsetkami oraz utrata okresów składkowych. Na szczęście, w sądzie liczy się prawda materialna. Prawo stoi po stronie tego, kto udowodni faktyczne istnienie stosunku pracy.
Ogólna procedura odwołania od decyzji ZUS
Od momentu doręczenia decyzji mamy 1 miesiąc na przesłanie odwołania. W jego treści należy zawrzeć nasze podstawowe dane, znak decyzji oraz odpowiednie wnioski- o jej zmianę oraz przeprowadzenie szeregu dowodów, które potwierdzą nasze stanowisko w sprawie.
Odwołanie przesyłamy do właściwego Sądu Okręgowego, za pośrednictwem ZUS, który wydał decyzję w (zwykle) 3 egzemplarzach, po jednym dla każdego uczestnika postępowania- ZUS, Sąd, Płatnik Składek/Ubezpieczony. Jeżeli odwołanie będzie wybrakowane- zostaniemy wezwani do uzupełnienia. Najlepiej zachować czwarty egzemplarz odwołania wraz z dowodem nadania lub potwierdzeniem złożenia pisma w ZUS.
Przed wniesieniem odwołania należy jednak dokładnie przeanalizować decyzję, jej uzasadnienie oraz przepisy, na których jest oparta.
Jak wykazać fakt istnienia stosunku pracy?
W praktyce, stosunek pracy może zostać podważony przez ZUS jako pozorny i niemający pokrycia w rzeczywistości. W opinii ZUS pracownik nie wykonuje swojej pracy, a samo zgłoszenie do ubezpieczeń ma mu zapewnić tytuł oraz dostęp do świadczeń. W takiej sytuacji musimy wykazać, że był on rzeczywiście wykonywany lub z obiektywnych przyczyn nie doszło do rozpoczęcia świadczenia pracy, ale istniała taka realna potrzeba i gdyby nie splot nieszczęśliwych okoliczności to z pewnością doszłoby do rozpoczęcia zatrudnienia.
Esencja tego rodzaju sporu została najlepiej opisana w wyroku Sądu Najwyższego (II USKP 112/23):
„Pozorne zawarcie umowy o pracę (art. 83 § 1 k.c.), nie wiąże się ze świadczeniem pracy w tym sensie, że zatrudnienie w ogóle nie jest wykonywane („pracownik” w ogóle nie świadczy pracy), bądź jest wykonywane na innej podstawie niż umowa o pracę (w szczególności na podstawie umowy prawa cywilnego), bądź jest wyłącznie pozorowane (jakieś czynności faktyczne są przez „pracownika” wykonywane, ale nie rodzą one skutku w postaci istnienia stosunku pracy)”.
Istotne znaczenie ma także wykazanie ziszczenia się wszystkich cech stosunku pracy, jakie są wymienione w art. 22 kodeksu pracy, czyli zobowiązanie do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy, pod jego kierownictwem, w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, za wynagrodzeniem.
Musimy wykazać, że podczas świadczenia pracy byliśmy bezpośrednio podlegli pracodawcy (lub wyznaczonej przez niego osobie), a nasza swoboda w decydowaniu o sposobie wykonania poleceń była ograniczona.
Argumentacja i dowody, Które pozwolą na uzyskanie zmiany decyzji ZUS w Sądzie
W trakcie procesu z ZUS pomocne będą wszelkie dowody potwierdzające samo wykonywanie pracy. W treści odwołania należy bardzo dokładnie napisać na czym polega nasza praca, określić typowe codzienne obowiązki i szczegóły co do ich wykonywania. Jak wskazał Sąd Najwyższy (sygn. akt II PK 299/12):
„W razie faktycznego świadczenia pracy przez pracownika i wypłacania mu wynagrodzenia oraz wykonywania przez pracodawcę innych, typowych obowiązków, nie można uznać, że strony od początku nie zamierzały wywołać jakichkolwiek skutków prawnych umowy o pracę a jedynie chciały stworzyć u osób trzecich przekonanie, że takie skutki powstają”.
Przywoływany wcześniej inny wyrok Sądu Najwyższego (II USKP 112/23) dodaje, że „Nie wystarcza jednak jakakolwiek praca, gdyż znaczenie ma dopiero praca przewidziana dla stosunku pracy. Jeśli taka praca jest wykonywana to generalnie nie ma podstaw do stawiania zarzutu obejścia czy nadużycia prawa”.
Aby udowodnić fakt wykonywania pracy musimy przedstawić dokumenty potwierdzające realizację obowiązków zawodowych oraz świadków. Najlepiej jest zacząć od wykazania naszych kwalifikacji i samej potrzeby zatrudnienia– musimy pokazać że nadawaliśmy się do tej pracy, a nasz pracodawca miał uzasadnione powody dla tego, aby nas zatrudnić. Dalej pozostaje nam szczegółowe opisanie naszych obowiązków zawodowych, najlepiej aby każdy z nich potwierdzony był odpowiednim dowodem– wydrukiem dokumentu, wiadomości e-mail, zrzutu ekranu lub zeznaniami/pisemnym oświadczeniem świadka.
Sporządzając odwołanie musimy zadbać o naprawdę dokładne opisanie wszystkich okoliczności i wykazanie rzeczywistego istnienia stosunku pracy.
Pomoc kancelarii w sporządzeniu odwołania od decyzji ZUS kwestionującej stosunek pracy
Negatywna decyzja ZUS to bolesny moment, ale nie oznacza przegranej. Istnienie stosunku pracy to kwestia dowodowa! Jeśli udowodnisz cechy podporządkowania i realne wykonywanie pracy, masz pełne prawo do ubezpieczeń społecznych. Musisz jednak działać szybko i merytorycznie. Już Twoje pierwsze pismo do ZUS – Stanowisko na etapie wyjaśniającym – musi zawierać wszystkie kluczowe dowody.
Nasza kancelaria specjalizuje się w sporach z ZUS na każdym etapie.
- Pomożemy Ci przygotować merytoryczne odpowiedzi dla ZUS, zanim zapadnie decyzja.
- Sporządzimy Odwołanie od decyzji ZUS i poprowadzimy cały proces sądowy i zadbamy o właściwe przesłuchanie świadków.
- W przypadku niekorzystnego wyroku, sporządzimy skuteczną Apelację lub Odpowiedź na apelację ZUS, skupiając się na błędach prawnych i dowodowych Sądu.
Nie ryzykuj utraty świadczeń i zwrotu zasiłków. Skontaktuj się z nami już dziś i skorzystaj z konsultacji prawnej! Kancelaria prowadzi sprawy na terenie całej Polski i oferujemy zdalne konsultacje, dzięki czemu uzyskacie Państwo fachową i szybką pomoc bez względu na miejsce zamieszkania lub lokalizację właściwego Sądu. Możliwe jest także uzyskanie konsultacji stacjonarnej w biurze kancelarii w Szczecinie, po wcześniejszym telefonicznym umówieniu dogodnego terminu.
Jeżeli potrzebujecie Państwo pomocy, wystarczy opisać swoją sytuację w wiadomości na adres e-mail: kontakt@bartoszkowalewski.pl, skorzystać z formularza lub umówić konsultację pod numerem: 455-516-281.
